Χρίστος Λάσκαρης, Τρία Ποιήματα

 

Χρίστος Λάσκαρης, Ποιήματα, εκδόσεις Τύρφη, Θεσσαλονίκη 2022, ΙSBN: 978-618-5540-12-8.

I

ΓΙ’  ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΣΚΑΒΟΥΝ ΒΑΘΙΑ

Τὸν κέρδισε ἡ σιωπή.

Εἶχε πολὺ

μέσα στὴν ποίηση βαδίσει.

 

Χρίστος Λάσκαρης, Ποιήματα, εκδόσεις Τύρφη, Θεσσαλονίκη 2022, σελ. 180

 

***

ΙΙ

ΑΝΕΡΑΣΤΑ ΒΙΒΛΙΑ

Ὑπάρχουν βιβλία

ποὺ χέρι δὲν τὰ χάιδεψε.

 

Ἔμειναν μιὰ ζωὴ στὸ ράφι.

 

Χρίστος Λάσκαρης, Ποιήματα, εκδόσεις Τύρφη, Θεσσαλονίκη 2022, σελ. 185

***

ΙΙΙ

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑ

Διάβαζα ἕνα ποίημα γιὰ τὴν ἄνοιξη,

ὅταν τὴν εἶδα

νὰ ἔρχεται ἀπὸ μακριά

μισὴ γυναίκα,

μισὴ ὄνειρο.

κατέβαινε τὸ μονοπάτι κάτω

στεφανωμένη

μὲ ἄνθη κερασιᾶς.

Τότε κατάλαβα

τὶ δύναμη ἔχουν τὰ ποιήματα.

 

Χρίστος Λάσκαρης, Ποιήματα, εκδόσεις Τύρφη, Θεσσαλονίκη 2022, σελ. 141.

 

Joseph Roth, Περὶ εὐλάβειας καὶ πίστεως

Joseph Roth, Ὁ θρίαμβος τῆς ὀμορφιᾶς / Ἡ προτομὴ τοῦ αὐτοκράτορα, μετάφραση: Μαρία Ἀγγελίδου – Ἄγγελος Ἀγγελίδης, ἐκδόσεις Ἄγρα, Ἀθήνα 2022, ISBN: 978-960-505-551-6.

(…) Εἶδα ἀνθρώπους εἰλικρινεῖς καὶ πιστοὺς τῆς ἀλήθειας νὰ καταντοῦν ἀπατεῶνες, Καμιὰ ἀνθρώπινη ἀρετὴ δὲν εἶναι αἰώνια σὲ τοῦτον τὸν κόσμο, μία μόνο: ἡ ἀληθινὴ εὐλάβεια. Ὁ πιστὸς δὲν μπορεῖ νὰ μᾶς ἀπογοητεύσει, ἀφοῦ τίποτα ἐγκόσμιο, τίποτα ἐπίγειο δὲν μᾶς ὑπόσχεται. Ὁ ἀληθινὸς πιστὸς δὲν μᾶς ἀπογοητεύει, ἐπειδὴ δὲν γυρεύει ἐδῶ στὴ γῆ τὸ συμφἐρον καὶ τὸ κέρδος του. (…)

Joseph Roth, Ὁ θρίαμβος τῆς ὀμορφιᾶς / Ἡ προτομὴ τοῦ αὐτοκράτορα, μετάφραση: Μαρία Ἀγγελίδου – Ἄγγελος Ἀγγελίδης, ἐκδόσεις Ἄγρα, Ἀθήνα 2022, σελ. 114-115.

Déjà vu

φωτογραφία: Λουκάς Βασιλικός / https://lukasvasilikos.com/

[Δημοσιεύθηκε στο ηλεκτρονικό περιοδικό Φρέαρ στις 16/8/2023]

 

«Ἡ περιαγωγὴ τῆς ἀπαίτησης ἐνδέχεται νὰ ὑποκρύπτει ἕναν ἀσύγγνωστο ναρκισσισμό». Αὐτὴ ἡ φράση, μολονότι γράφτηκε μὲ ἄλλη ἀφορμή, φρονῶ ὅτι ὑποκρύπτει ἕνα ψῆγμα ἀλήθειας. Ἡ ἀδήριτη ἀνάγκη γιὰ γράψιμο μπορεῖ νὰ καταδυναστεύσει καὶ νὰ κατακυριεύσει ἀκόμα καὶ τὴν πιὸ ἰσχυρὴ προσωπικότητα. Τὸ διακύβευμα ἐν προκειμένῳ εἶναι γνωστό: κατάφαση στὴν ὀλιγογραφία ἤ ἀποδοχὴ μιᾶς ἄκρατης γραφομανίας; Ἕνας μέγιστος μάστορας τοῦ λόγου εἶχε δώσει πρὸ πολλοῦ τὴν ἀπάντηση: «Στὸ μάγουλο τρυπιέται φρέαρ ὑπογραμμίζοντας τὸ χαμόγελο»[1].

Ἀπείρανθος Νάξου, 9-10 Αὐγούστου 2023

Γ.Μ.Βαρδαβᾶς

____________________________________

[1]. Ν. Γ. Πεντζίκης, Συνοδεία (Πεζογραφήματα 1936-1968), β’ έκδοση, Α. Σ. Ε., Θεσσαλονίκη 1984, σελ. 71.

Πέτρος Π. Θεοδωρίδης, [Αγάπη και ενοχή]

φωτογραφία: Λουκάς Βασιλικός / https://lukasvasilikos.com/

Πολλές φορές αυτό που ονομάζουμε αγάπη δεν είναι παρά Ενοχή και επανόρθωση: για σκέψεις μίσους που κάναμε, για επιθυμίες, για ανυπόφορες ορμές εναντίον του Άλλου.

 

Πέτρος Π. Θεοδωρίδης

[πηγή]

Κώστας Μπαρμπάτσης, Λυκοχαβιά

Κώστας Μπαρμπάτσης, Λυκοχαβιά, εκδόσεις Κέδρος, Αθήνα 2022, ISBN: 978-960-04-5262-4.

Ανέκαθεν αντιμετώπιζα με επιφύλαξη τα εκτεταμένα διηγήματα. Αντιθέτως λάτρευα και λατρεύω τη μικρή φόρμα. Αυτή η υποκειμενική κατάθεση προτιμήσεων έχει άμεση σχέση με την «καθυστέρηση» της ανάγνωσης της Λυκοχαβιάς του Κώστα Μπαρμπάτση.

Ο συγγραφέας επιτυγχάνει να περιγράψει με ενάργεια και χωρίς διδακτισμούς μια εποχή που έχει περάσει ανεπιστρεπτί: την ελληνική επαρχία της Κατοχής και του Εμφυλίου με όλα τα οιονεί «προνεωτερικά» συμπαρομαρτούντα. Η χρήση της ιδιωματικής γλώσσας όχι μόνο δεν κουράζει τον αναγνώστη αλλά είναι απαραίτητη στην οικονομία του έργου. Μου έκανε ιδιαίτερη αίσθηση το γεγονός ότι δεν υπάρχει ανισότητα στα 6 διηγήματα της συλλογής, πράγμα εξαιρετικά σπάνιο για τέτοιου είδους έργα. Προσωπικά ξεχώρισα το «Πεσκέσι» και τη «Λυκοχαβιά», χωρίς αυτό να σημαίνει ότι υστερούν σε αξία τα υπόλοιπα.

Νομίζω ότι το έργο θα έπιανε κορυφή λογοτεχνικά, αν τα διηγήματα είχαν μικρότερη έκταση. Η μεγάλη έκταση κάπου κουράζει τον αναγνώστη αν και στη Λυκοχαβιά τίποτα δεν είναι περιττό. Νομίζω ωστόσο ότι οι παραλληλισμοί, εκ μέρους ορισμένων αναγνωστών, με άλλα ανάλογα έργα είναι άστοχοι. Φυσικά για αυτό ο συγγραφέας δεν φέρει καμία ευθύνη. Κάθε έργο διεκδικεί την ταυτότητα του και έχει τη δική του αυτοτέλεια.

Η Λυκοχαβιά είναι η πρώτη -και ομολογουμένως λίαν επιτυχημένη- συγγραφική απόπειρα του Κώστα Μπαρμπάτση. Ευχόμαστε ολόψυχα να έχει ανάλογη συνέχεια και (γιατί όχι;) να αναμετρηθεί και με τη μικρή φόρμα.

Απείρανθος Νάξου, 4 Αυγούστου 2023

Γ. Μ. Βαρδαβάς