Προτεραιότητες (αναγνωστικές) και προτάσεις (καλοκαιρινές)

Σε αναγνωστική προτεραιότητα  για το φετινό καλοκαίρι έχω τα ακόλουθα βιβλία (οι περσινές προτεραιότητες εδώ):

1. George Steiner, Επανεξετάζοντας την τραγωδία, εκδόσεις Έρασμος, Αθήνα 2014

 

2. John Holloway, Γιατί ο Adorno; 2 κείμενα για την αρνητική διαλεκτική και την αρνητική αυτονομία, εκδόσεις Στάσει Εκπίπτοντες, Αθήνα 2014

3. Karl Polanyi, Η απαρχαιωμένη αγοραία νοοτροπία μας: Ο πολιτισμός πρέπει να βρει ένα νέο μοτίβο σκέψης, εκδόσεις Στάσει Εκπίπτοντες, Αθήνα 2014

4. Σπύρος Δοντάς (εισαγωγή-μετάφραση), Μπένγιαμιν: Εκλογή, σειρά: Στοχασμοί-33, εκδόσεις Στιγμή, Αθήνα 2014

5. Ιβάν Γκόλ, Ποιήματα (1920-1950), επιμέλεια-επιλογή-μετάφραση: Ε.Χ.Γονατάς, εκδόσεις Στιγμή, Αθήνα 2003

6. Νικόλας Σεβαστάκης, Γυναίκα με ποδήλατο, εκδόσεις Πόλις, Αθήνα 2014

7. Maurice Blanchot, Ο τελευταίος άνθρωπος, μετάφραση: Δημήτρης Δημητριάδης, εκδόσεις Άγρα, Αθήνα 1994

8. Γραπτά Γιώργου Β. Μακρή, επιμέλεια: Ε. Χ. Γονατάς, εκδ. Βιβλ. της Εστίας, Αθήνα 1986

9. Σάββας Μιχαήλ, Musica ex nihilo: Δοκίμια για την ποίηση, τη ζωή, το θάνατο και τη δικαιοσύνη, εκδόσεις Άγρα, Αθήνα 2013

10. Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Νοέμβριος: 33 διηγήματα, εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 2014

***

Plus: Βιβλία που ξεχωρίσαμε το φετινό καλοκαίρι

(και μερικές προτάσεις για παλιότερα βιβλία)

(διαβάζεται απνευστί)

(απολαυστικό ανάγνωσμα, μην το χάσετε!)

(εξαιρετικό, δεν ξέρω όμως αν κυκλοφορεί)

Zygmunt Bauman, Περί αγάπης (απόσπασμα από το νέο του βιβλίο «Πλούτος και ανισότητα»)

Zygmunt Bauman, Πλούτος και ανισότητα: Μας ωφελεί όλους ο πλούτος των ολίγων; , μετάφραση: Γ. Λαμπράκος, εκδ. Οκτώ, Αθήνα 2014, ISBN: 978-618-5077-02-0.

Απόσπασμα από το νέο βιβλίο του Z. Bauman,  Πλούτος και ανισότητα: Μας ωφελεί όλους ο πλούτος των ολίγων;  (εκδόσεις Οκτώ). Το βιβλίο διαβάζεται απνευστί. Μην το χάσετε! [Σε αγκύλες παρατίθενται οι αντίστοιχες σελίδες του βιβλίου]

[σελ. 64] (…) Τα ηλεκτρονικά γκάτζετ δεν προσφέρουν απλώς αγάπη: είναι σχεδιασμένα για να αγαπιούνται όπως όλα τα άλλα  αντικείμενα αγάπης, που όμως σπάνια το επιτρέπουν. Τα ηλεκτρονικά γκάτζετ είναι τα πιο ωφέλιμα αντικείμενα της αγάπης ∙ θέτουν τα κριτήρια και τα πρότυπα τόσο για την είσοδο στις ερωτικές σχέσεις όσο και για την έξοδο από αυτές, κριτήρια και πρότυπα που αν όλα τα άλλα αντικείμενα αγάπης, ηλεκτρονικά ή σάρκινα, έμβια ή μη, τα αγνοήσουν, τότε κινδυνεύουν να κριθούν ακατάλληλα και να απορριφθούν.

Σε αντίθεση με την περίπτωση των ηλεκτρονικών γκάτζετ, ωστόσο, η αγάπη ενός ανθρώπου για έναν άνθρωπο σημαίνει δέσμευση, αποδοχή ρίσκων, προθυμία για αυτοθυσία ∙ σημαίνει να επιλέγει κανείς μια αβέβαιη και αχαρτογράφητη, δύσκολη και ανώμαλη διαδρομή, ελπίζοντας -και όντας αποφασισμένος- να μοιραστεί τη ζωή του με έναν άλλο άνθρωπο. Ανεξάρτητα από το αν η αγάπη θα συνυπάρξει με την ανέφελη ευτυχία, δύσκολα πάντως συνυπάρχει με την άνεση και την ευκολία: ποτέ μην την προσδοκάτε με αυτοπεποίθηση, πόσο μάλλον με βεβαιότητα… Απεναντίας, η αγάπη απαιτεί [σελ. 65] την απόλυτη αξιοποίηση των δεξιοτήτων και της βούλησης μας, ενώ ακόμα και τότε προμηνύει την πιθανότητα της ήττας, την αποκάλυψη της ανεπάρκειας μας και τη διάλυση της αυτοεκτίμησης μας. Το αποστειρωμένο, λειασμένο, δίχως αγκάθια και ρίσκα ηλεκτρονικό προϊόν δεν προσφέρει αγάπη: προσφέρει ασφάλεια ενάντια στη «βρομιά», την οποία, όπως ορθά παρατηρεί ο Φράνζεν, «η αγάπη αναπόφευκτα ρίχνει πάνω στον φοβισμένο αυτοσεβασμό μας». Η ηλεκτρονικά κατασκευασμένη εκδοχή της αγάπης δεν αφορά, σε τελική ανάλυση, την αγάπη: τα προϊόντα της καταναλωτικής τεχνολογίας αιχμαλωτίζουν τους πελάτες τους με δόλωμα την ικανοποίηση του ναρκισσισμού τους. (….)

(…)Η αγάπη είναι, ή απειλεί να είναι, να αντίδοτο στον ναρκισσισμό. Είναι επίσης το βασικό «καρφί», αφού ξεμπροστιάζει τις ψευδείς προφάσεις μας πάνω στις οποίες προσπαθούμε να τοποθετήσουμε την αυτοεκτίμηση μας, ενόσω αποφεύγουμε όσο μπορούμε να τη δοκιμάσουμε στο πεδίο της δράσης. Η ηλεκτρονικά αποστειρω-[σελ.66]μένη και απολυμασμένη, επίπλαστη εκδοχή της αγάπης προσφέρει ουσιαστικά ένα αντιστάθμισμα ώστε να προστατευτεί η αυτοεκτίμηση από τους κινδύνους για τους οποίους φημίζεται το αυθεντικό πράγμα. (…)

Φράση από τη σελ. 75 του βιβλίου

Zygmunt Bauman, Πλούτος και ανισότητα: Μας ωφελεί όλους ο πλούτος των ολίγων; , μετάφραση: Γ. Λαμπράκος, εκδ. Οκτώ, Αθήνα 2014, σελ. 64-66 (αποσπάσματα).

Δείτε και:

• Zygmunt Bauman, Η κοινωνική ανισότητα ως perpetuum mobile
• Zygmunt Bauman, Ατομική επικράτηση και κοινωνική ανισότητα
• O Z. Bauman για την ρευστότητα των καιρών μας
• Z. Bauman στο ιστολόγιο ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΟ
• Z. Bauman στις ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ
• Z. Bauman στο ιστολόγιο Η ΣΠΗΛΙΑ ΤΟΥ  ΜΟΝΤΕΧΡΗΣΤΟΥ

Zygmunt Bauman, Η κοινωνική ανισότητα ως perpetuum mobile

Zygmunt Bauman, Πλούτος και ανισότητα: Μας ωφελεί όλους ο πλούτος των ολίγων; , μετάφραση: Γ. Λαμπράκος, εκδ. Οκτώ, Αθήνα 2014, ISBN: 978-618-5077-02-0.

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:

Σύμφωνα με μια κοινή αντίληψη, ο καλύτερος τρόπος να βοηθήσουμε τους φτωχούς και να τους απαλλάξουμε από τη δυστυχία τους είναι να επιτρέψουμε στους πλουσίους να γίνουν πλουσιότεροι: αν οι πλούσιοι πληρώνουν λιγότερους φόρους, τότε εμείς οι υπόλοιποι θα βρεθούμε σε καλύτερη κατάσταση. Συνεπώς, ο πλούτος των ολίγων μάς ωφελεί όλους. Αυτές οι κοινές αντιλήψεις έρχονται ωστόσο σε αντίθεση με την καθημερινή μας εμπειρία, με μια πληθώρα ευρημάτων βασισμένων σε μελέτες και φυσικά με τη λογική. Αυτό το παράδοξο χάσμα ανάμεσα στα αδιάσειστα τεκμήρια και τις κοινές αντιλήψεις μάς κάνει να σταθούμε και να αναρωτηθούμε: γιατί αυτές οι αντιλήψεις είναι τόσο διαδεδομένες και γιατί αντιστέκονται στα συσσωρευμένα και διαρκώς αυξανόμενα τεκμήρια που αποδεικνύουν το αντίθετο; Αυτό το μικρό βιβλίο αποπειράται να δώσει μια απάντηση σε αυτό το ερώτημα. Ο Bauman καταγράφει και αναλύει τις υπόρρητες υποθέσεις και τις αστόχαστες πεποιθήσεις στις οποίες βασίζονται οι παραπάνω αντιλήψεις και βρίσκει πως, μία προς μία, είναι ψευδείς, απατηλές και παραπλανητικές. Αυτές οι αντιλήψεις δύσκολα θα διατηρούνταν στο προσκήνιο αν δεν υπεράσπιζαν –ουσιαστικά, αν δεν προωθούσαν και δεν ενίσχυαν– την παρούσα, άνευ προηγουμένου, αδικαιολόγητη και ολοένα επιταχυνόμενη αύξηση της κοινωνικής ανισότητας, καθώς επίσης το διευρυνόμενο χάσμα ανάμεσα στην ελίτ των πλουσίων και την υπόλοιπη κοινωνία.

Καίριο απόσπασμα από το βιβλίο:

(…)Σήμερα, η ανισότητα αυξάνεται ακολουθώντας τους κανόνες της ίδιας της λογικής και της ορμής της. Δεν χρειάζεται βοήθεια ή ώθηση απέξω – κανένα εξωτερικό ερέθισμα, καμιά πίεση, καμιά προτροπή. Σήμερα η κοινωνική ανισότητα φαίνεται να πλησιάζει όλο και περισσότερο στο να γίνει το πρώτο perpetuum mobile [αεικίνητο] στην ιστορία, το οποίο οι άνθρωποι, ύστερα από αμέτρητες αποτυχημένες προσπάθειες, έχουν εντέλει κατορθώσει να επινοήσουν και να θέσουν σε κίνηση. (…)

Zygmunt Bauman, Πλούτος και ανισότητα: Μας ωφελεί όλους ο πλούτος των ολίγων; , μετάφραση: Γ. Λαμπράκος, εκδ. Οκτώ, Αθήνα 2014,  σελ. 21-22.

Διαβάστε επίσης:

• Ολόκληρη η εισαγωγή του βιβλίου σε pdf από την ιστοσελίδα των εκδόσεων οκτώ (ΚΛΙΚ ΕΔΩ)
• Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης, Προτάσεις για ένα καλοκαίρι, Ι (LIFO)

Ο Γ. Τσιάκαλος για τον Janusz Korczak (1878-1942): υπόδειγμα παιδαγωγού και θύμα των ναζί στην Treblinka

Άγαλμα του Janusz Korczak (1878-1942) στο Günzburg της Γερμανίας (http://www.panoramio.com/photo/37496883)

 

Απόσπασμα από την ομιλία του Γ. Τσιάκαλου «Πένθος για τους νεκρούς του Άουσβιτς», που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ΕΝΕΚΕΝ, τεύχος 32/ Μάιος-Ιούνιος 2014:

 

(…)Υπενθυμίζω ποιος ήταν ο Janusz Korczak. Γνωστός και επιτυχημένος γιατρός και συγγραφέας πολλών παιδικών και νεανικών βιβλίων αφιέρωσε από πολύ νωρίς τη ζωή του στα ορφανά εβραιόπουλα της Πολωνίας. Με τη γερμανική κατοχή και το κλείσιμο του ορφανοτροφείου του συνοδεύει τα ορφανά παιδιά και ζει μαζί τους στο γκέτο της Βαρσοβίας.

Στις 5 Αυγούστου 1942, όταν έρχεται η διαταγή να μεταφερθούν τα παιδιά στο Άουσβιτς, ο  Korczak τα συνοδεύει στο σταθμό και ετοιμάζεται να επιβιβαστεί μαζί τους στο τρένο.

Αφίσα από την ταινία KORCZAK  του Andrzej Wajda (1990) / πηγή: http://www.imdb.com/title/tt0099949/

Εκείνη τη στιγμή τον αναγνωρίζει ο Γερμανός διοικητής και τρέχει κοντά του. «Διάβασα όλα τα βιβλία σας όταν ήμουν μικρός, και σας θαυμάζω απεριόριστα», του λέει. «Παρακαλώ, κατεβείτε από το τρένο. Για εσάς δεν ισχύει η διαταγή». «Και τα παιδιά;» ρωτάει ο Korczak. «Τα παιδιά θα φύγουν. Εσείς όμως μπορείτε να μείνετε». «Απατάσθε!» αποκρίνεται ο Korczak. «Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι παλιάνθρωποι«, είπε και ανέβηκε στο βαγόνι των παιδιών. Είναι η τελευταία τεκμηριωμένη μαρτυρία, όμως ο θρύλος που γεννήθηκε και επέζησε στο Άουσβιτς λέει ότι ο Korczak συνόδευσε τα παιδιά μέχρι το θάλαμο αερίων και πέθανε μαζί τους μαρτυρικό θάνατο. (…)

Γ. Τσιάκαλου «Πένθος για τους νεκρούς του Άουσβιτς», στο περιοδικό ΕΝΕΚΕΝ, τεύχος 32/ Μάιος-Ιούνιος 2014, σελ. 62-63 (απόσπασμα).

 

 

π. Χαράλαμπος Παπαδόπουλος, Όλα είναι δρόμος

π. Χαράλαμπος Παπαδόπουλος, Όλα είναι δρόμος: Ευκαιρίες συμφιλίωσης με τον χαμένο μας εαυτό, εκδόσεις Αρμός, Αθήνα 2014, ISBN: 978-960-527-834-2.

 

Το νέο πόνημα του π. Χ. Παπαδόπουλου γραμμένο με ευαισθησία και πόνο για τα προβλήματα του σύγχρονου ανθρώπου διαβάζεται απνευστί.

Αποσπάσματα από το  βιβλίο: 

1

[σελ.20] (…)Η αυτοεξόντωση δεν είναι ευαγγελική ταπείνωση. Ταπείνωση δεν σημαίνει μιζέρια, αυτολύπηση, εξουθένωση της προσωπικότητας και μοναδικότητας. Αυτό είναι βλασφημία απέναντι στην ζωή και τον Θεό.

Ταπείνωση σημαίνει επίγνωση, αίσθηση, αντίληψη, αποδοχή, οικειότητα, αγάπη και συγχωρητικότητα. Αποδέχομαι τον εαυτό μου και παρακαλώ την Χάρη του Θεού να συνεργήσει στην προσπάθεια μου ώστε να μεταμορφωθεί ο εσωτερικός βίος μου. Ταπείνωση σημαίνει άφημα στην ροή της πρόνοιας του Θεού. Ενώ η αυτοελεεινολόγηση και αυτοματαίωση είναι μια βαθιά εγωτική στάση ζωής. (…)

2

[σελ. 46] (…) Θέλουμε ένα Θεό μεταπράτη. Που θα αναλαμβάνει αυτός να ζήσει αντί για εμάς. Που θα κάνει όλα τα θελήματα μας. Θα εξυπηρετήσει με ένα μαγικό τρόπο, σχεδόν μεταφυσικό, τις ανάγκες μας. (…)

(…) Επιζητούμε ένα Θεό ο οποίος θα μας δίδει υγεία, θα μας βρίσκει δουλειές, θα μας χτίζει σπίτια, ένα και δυο, εξοχικό πάνω σε καταπατημένες εκτάσεις ή καμένα δάση. Ένα Θεό που θα ευλογεί τις επιχειρήσεις μας, θα μας πλουτίζει και θα έχει μερίδιο επιτυχίας στο κοινωνικό μας προφίλ. (…)

3

[σελ. 49] (…) Η αγάπη και όλες οι άλλες εντολές του Ιησού δεν είναι ηθικές επιταγές μιας ιδεολογικής παρακαταθήκης, αλλά οντολογικές οδηγίες για να ζήσει ο άνθρωπος. (…)

π. Χαράλαμπος Παπαδόπουλος, Όλα είναι δρόμος: Ευκαιρίες συμφιλίωσης με τον χαμένο μας εαυτό, εκδόσεις Αρμός, Αθήνα 2014, σελ.20, 46, 49 (αποσπάσματα).