Σταύρος Ζουμπουλάκης, Χριστιανοί στον δημόσιο χώρο: Πίστη ή πολιτιστική ταυτότητα;, εκδ. Βιβλ. της Εστίας, Αθήνα 2010, ISBN: 978-960-05-1464-3.

Για το νέο βιβλίο του Σταύρου Ζουμπουλάκη  έγραψε ο Ανδρέας Πανταζόπουλος στην Ελευθεροτυπία μεταξύ άλλων:

Μια μικρή ανάπαυλα στην ακατάσχετη οικονομετρία, σε δείκτες και σε ποσοστά, σε ΑΕΠ και ελλείμματα, σε Βρυξέλλες και ΔΝΤ και στροφή σε μια στάση περισυλλογής, μια στιγμιαία έστω κλίση προς θεωρούμενα βαθύτερα, πνευματικά νοήματα της ζωής, πέρα από ζωτικές ανάγκες επιβίωσης.

Η καλή αφορμή είναι το νέο βιβλίο του Σταύρου Ζουμπουλάκη (εκδότη της μηνιαίας επιθεώρησης «Νέα Εστία»): «Χριστιανοί στον δημόσιο χώρο. Πίστη ή πολιτιστική ταυτότητα;», είναι ο τίτλος του. Απηχεί τον προβληματισμό του συγγραφέα για σειρά προβλημάτων που ήδη αντιμετωπίζουν οι πιστοί χριστιανοί, αλλά και η ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία ως θεσμός, στην καθημερινότητα. Το κεντρικό ερώτημα των δοκιμίων, που έχει συγκεντρώσει σε αυτό το βιβλίο ο Ζουμπουλάκης, είναι το ακόλουθο: πώς πρέπει να υπάρχουν οι χριστιανοί Ορθόδοξοι στον δημόσιο χώρο; Ως πιστοί ή «απλώς» ως φορείς μιας πολιτιστικής ταυτότητας; Ερώτημα πολλαπλώς επίκαιρο, αφού παρακολουθεί και συναρτάται με τις εξελίξεις στον ελληνο-ορθόδοξο θεσμό, αναλύει κριτικά τις αντιφατικές πνευματικές τάσεις που αναπτύσσονται τα τελευταία χρόνια στο εσωτερικό του, τις απόπειρες εξωστρεφούς παρουσίας του, απαλλαγμένης από στρεβλώσεις του παρελθόντος.

Ολόκληρο το άρθρο εδώ.

Η εκτίμηση των «Αναγνώσεων» για το βιβλίο είναι ότι αποτελεί ένα πολύ καλό εφαλτήριο για το διάλογο της ορθοδόξου θεολογίας  (και της «θεσμικής» εκκλησίας ευρύτερα)  με τη διανόηση του τόπου μας.

Ανεξάρτητα αν συμφωνεί ή διαφωνεί κανείς με τις απόψεις του συγγραφέα το βέβαιο είναι ότι, όπως και στο παλιότερο βιβλίο του Ο Θεός στην πόλη, ο Ζουμπουλάκης τις διατυπώνει με ενάργεια, σαφήνεια και τολμάει να θέσει ερωτήματα που «καίνε».

Να το πούμε απλά: Χτυπάει «καμπανάκια»! Το θέμα είναι: αυτοί που πρέπει τα ακούνε; Ή προτιμούν έναν αδιέξοδο παρτικουλαρισμό, μια ξεπερασμένη και καταδικασμένη  εθνικιστική ρητορεία; Ήδη από το 1872 , ως γνωστόν, το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει καταδικάσει τον «εθνοφυλετισμό«.

Με άλλα λόγια: όλα στο φως και στο δημόσιο χώρο ή πρόταξη ενός κακώς νοούμενου κοινοτισμού;

Κλείνουμε με μια μικρή διαφωνία σε όσα αναφέρει ο συγγραφέας περί λαού. Με βάση την Εγκύκλιο των Πατριαρχών της Ανατολής (1848) την οποία επικαλέσθηκε προσφάτως ο μητροπολίτης Πατρών σε ομιλία του:

Παρ’ ἡμῖν οὔτε Πατριάρχαι, οὔτε Σύνοδοι ἠδυνήθησαν ποτέ εἰσαγαγεῖν νέο, διότι ὁ ὑπερασπιστής τῆς θρησκείας ἐστί αὐτό τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, ἤτοι αὐτός ὁ Λαός, ὅστις θέλει τό θρήσκευμα αὐτοῦ αἰωνίως ἀμετάβλητον καί ὁμοειδές τῷ τῶν Πατέρων αὐτοῦ.

Φυσικά το πράγμα αλλάζει, αν ο συγγραφέας δεν μιλά  θεολογικά, αλλά πολιτικά- κοινωνιολογικά.

***

update 6/6/2010:

Διαβάστε δυο αξιόλογες  βιβλιοκριτικές για το βιβλίο:

Share